İsteklilerce Yaklaşık Maliyete Yönelik Yapılacak Şikâyet Konularının Farkına Varılmış Olması Gereken Tarihin Yaklaşık Maliyetin Alenileştiği İlk Oturum Olan İhale Tarihi Olduğu

Karar No              : 2021/UY.IV-1007

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2020/548808 İhale Kayıt Numaralı “Adana İli Merkez İlçeler, Ceyhan ve Yumurtalık İlçelerinde Yol Yapım ve Bakım Yapılması Yapım İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Adana Büyükşehir Belediye Başkanlığı Satın Alma ve İhale Daire Başkanlığı tarafından 19.11.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Adana İli Merkez İlçeler, Ceyhan ve Yumurtalık İlçelerinde Yol Yapım ve Bakım Yapılması Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak başvuru sahibince 17.05.2021 tarih ve 23449 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan dilekçe ile başvuruda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2021/882 sayılı dosya kapsamında yapılan inceleme neticesinde ön inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Ön inceleme raporu ve ekleri incelendi.

Başvuru dilekçesinde özetle;

1) Yaklaşık maliyetin yanlış hesaplandığı,

2) Yaklaşık maliyetin yanlış ve olması gerekenden çok fazla hesaplandığı söz konusu ihalede tekliflerinin aşırı düşük olarak değerlendirildiği, Grup Asfalt İnşaat Mühendislik Oto Kiralama Taşıma Turizm Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.ne avantaj sağlandığı, bu nedenle yaklaşık maliyetin ve sınır değer hesabının yeniden ve doğru hesaplanarak kamu zararına neden olacak 3 numaralı ihale komisyonu kararının iptal edilmesi ve ihalenin kendileri üzerinde bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin alınması ve açılması” başlıklı 36’ncı maddesinde “Teklifler ihale dokümanında belirtilen ihale saatine kadar idareye verilir. İhale komisyonunca ihale dokümanında belirtilen saatte kaç teklif verilmiş olduğu bir tutanakla tespit edilerek, hazır bulunanlara duyurulur ve hemen ihaleye başlanır. İhale komisyonu teklif zarflarını alınış sırasına göre inceler. 30 uncu maddenin birinci fıkrasına uygun olmayan zarflar bir tutanak ile belirlenerek değerlendirmeye alınmaz. Zarflar isteklilerle birlikte hazır bulunanlar önünde alınış sırasına göre açılır.

İsteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilir. Belgeleri eksik veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmayan istekliler tutanakla tespit edilir. İstekliler ile teklif fiyatları ve yaklaşık maliyet tutarı açıklanır. Bu işlemlere ilişkin hazırlanan tutanak ihale komisyonunca imzalanır. Bu aşamada; hiçbir teklifin reddine veya kabulüne karar verilmez, teklifi oluşturan belgeler düzeltilemez ve tamamlanamaz. Teklifler ihale komisyonunca hemen değerlendirilmek üzere oturum kapatılır.” hükmüne,

Aynı Kanun’un “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinin birinci, yedinci ve onuncu fıkralarında; “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler.

İtirazen şikâyet dilekçelerine, başvuruda bulunmaya yetkili olunduğuna dair belgeler ile imza sirkülerinin aslı veya yetkili mercilerce onaylı örneklerinin, varsa şikâyete idarece verilen cevabın bir örneği ile başvuru bedeli ve teminatının Kurum hesaplarına yatırıldığına dair belgenin eklenmesi zorunludur.

Belirtilen hususlara aykırılık içeren ve henüz başvuru süresi dolmamış olan başvurulardaki eksiklikler, idare veya Kurumun bildirim yapma zorunluluğu bulunmaksızın, başvuru süresinin sonuna kadar başvuru sahibi tarafından giderilebilir” hükmüne,

Aynı maddenin onbirinci fıkrasının (c) bendinde; “Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak sözleşme imzalanmış olması veya şikâyete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit edilememesi veya itirazen şikâyet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında bulunmaması hallerinde başvurunun reddine karar verilir.” hükmüne,

Anılan Kanun’un “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.

İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir. Bu yöndeki başvuruların idarelerce ihale veya son başvuru tarihinden önce sonuçlandırılması esastır…” hükmüne,

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru Süreleri” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.

(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.” hükmüne yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin birinci iddiasına ilişkin olarak; 4734 sayılı Kanun’un “Tekliflerin alınması ve açılması” başlıklı 36’ncı maddesinde ihale komisyonu tarafından ihale tarihi olan ilk oturumda yapılması gereken işlemlerin sayıldığı, yapılacak işlemler arasında ilk oturumda isteklilerce teklif edilen tutarlar ile yaklaşık maliyetin açıklanacağının belirtildiği, dolayısıyla yaklaşık maliyet tutarının ihale tarihi olan ilk oturumda alenileştiği, bu çerçevede isteklilerce yaklaşık maliyete yönelik yapılacak şikâyet konularının farkına varılmış olması gereken tarihin yaklaşık maliyetin alenileştiği ilk oturum olan ihale tarihi olduğu, bu nedenle başvuru sahibinin şikâyet konusu işlemi fark etmesi veya öğrenmesi gereken tarih olan 19.11.2020 tarihini izleyen 10 (on)  gün içinde 30.11.2020 Pazartesi günü mesai bitimine kadar idareye şikâyet başvurusunda bulunması gerekirken, bu süreyi geçirdikten sonra 05.05.2021 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunduğu, dolayısıyla idareye şikâyet başvurusunun süresinde olmadığı anlaşılmıştır.

Başvuru sahibinin ikinci iddiasına ilişkin olarak; söz konusu iddianın idarece kendilerine gönderilen aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısına ilişkin olduğu anlaşılmış olup, aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısının 24.11.2020 tarihinde istekliye tebliğ edildiği, bu nedenle, başvuru sahibinin şikâyet konusu işlemi fark etmesi veya öğrenmesi gereken tarih olan 24.11.2020 tarihini izleyen 10 (on) gün içinde 04.12.2020 Cuma günü mesai bitimine kadar idareye şikâyet başvurusunda bulunması gerekirken, bu süreyi geçirdikten sonra 05.05.2021 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunduğu, dolayısıyla idareye şikâyet başvurusunun süresinde olmadığı anlaşılmıştır.

Bu itibarla, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince başvurunun süre yönünden reddi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Başvurunun reddine,

   Oybirliği ile karar verildi.